zondag 4 mei 2008

DEDIKKEVANDAM (A)


"Van Aardappel tot Zwezerik".
Prachtig boek van Johannes van Dam, de gevreesde culi-recencent van Het Parool.
Maar ja, twee weten meer dan een.

Ik ga het hier becommentariëren, van letter tot letter.
Omissies (tussen haakjes) meld ik alleen maar als ik ze essentiëel vind. Nee, laat ik dit afzwakken. Wat ík erbij gezet zou hebben.

Aardappel
Vóór de komst van de aardappel "alleen granen"? Bonen en knollen (pastinaak!; zie foto). Zie de stillevens (waarop, zover ik weet, geen bonen, maar die waren er natuurlijk wel). Uhh, Bos, Zuidhorn heeft (althans gele) pastinaak.



Aardappel-puree
(Ik maak het anders klaar. Niet de boter erdoor kloppen na stampen met melk, maar de boterstukjes op de ongestampte aardappelen laten smelten. Enz.)

Aardbei
(Met stukjes gebakken ontbijtspek!
En gedroogde aardbei!
Was 250 gram aardbeien, dep ze droog en ontkroon ze.
Snijd de aardbeien in dunne plakjes en dep ook die droog.
Leg ze op een bakplaat (oven op 110 graden), bedekt met bakpapier of een anti-aanbak vel en zet het in de oven.
Als ze na ca. 1 uur wat gedroogd zijn: omdraaien.
Laat ze nog 1 tot 1½ uur in de oven staan tot ze knapperig zijn, maar niet beginnen te bruinen.
En een groentenboer die de namen van de rassen niet aangeeft? Nou, de onze wel hoor! Bos, Zuidhorn.)

Aardpeer
("lijkt op zonnebloem": is familie van de zonnebloem.
Zonnebloem: Helianthus annuus, aardpeer Helianthus tuberosus (zie foto).

)

Abrikoos
(Ik zou ook die gedrooogde zure abrikozen, ook wel zoetzure, genoemd hebben. Worden veel op de markt verkocht in die noten-tenten. Afghanistan.)

Amandel)
(Ik vraag me af of het oerwoord voor marsepein, mawthaban, "de zittende koning" betekent. Ik denk dat het van Martaban komt, een oude zuid Birmese export-haven voor Chinese goederen. Vanwaar de martavanen geëxporteerd werden (niet: gefabriceerd).)



Ansjovis
(Ontzouten zonder de mooie smaak te verliezen: "in azijn, bier of witte wijn". Maar ook in melk.)

(Ster)appel
("bedekt met sterretjes", wat meer puntjes zijn.)



(Refereert het niet aan het sterretje wat je ziet als je ze doorsnijdt?)



(Maar ik moet toegeven, in het Frans heet het Reinette Étoilée, be-sterde renet.)

(En mij lijkt dat "appelboter" (USA) hetzelfde is als (GB) "boiled cider". Dunne appelstroop zeg maar.)



Appelmoes
(Zoete of zure appelen? In NL iha. zoete, in GB iha. zure + suiker.)

Aubergine
(It melanzana, Gt melitzano. Maar + Vlaams: melanzanen.
En Baba Qhannouj is beter bekend als Eggplant Caviar.
En Tamarillo, zoete aubergine, vrucht, ontbreekt.)



Dit was de A.
De B die komt erna.
(Dieses war der erste Streich / Doch der zweite folgt sogleich. On topic hoor, want der erste Streich gaat over kippen. Hier, nieuw venster zoals altijd. Der zweiter Streich ook trouwens.)